Μπρούνο Λόζε: Στα ίχνη ενός Ναζί εμπόρου τέχνης – Μια τρομερή ιστορία

Ο ιστορικός Τζόναθαν Πετρόπουλος, ειδικός παγκοσμίως στη λεηλασία έργων τέχνης, μιλάει για το βιβλίο του, όπου αποκαλύπτει τη δράση του Μπρούνο Λόζε, που οργάνωσε τη μεγάλη λαφυραγώγηση έργων για λογαριασμό του Χέρμαν Γκέρινγκ

Μαίρη Αδαμοπούλου

Επινε ως συνήθως τη σαμπάνια του ο Χέρμαν Γκέρινγκ – ο δεύτερος πιο ισχυρός άνδρας των Ναζί μετά τον Χίτλερ – ανάμεσα στα έργα τέχνης. Αυτά δηλαδή που είχαν λεηλατήσει από τους Εβραίους της Γαλλίας και στοιβάζονταν στο Ζε ντε Πομ, τον άλλοτε ανεξάρτητο εκθεσιακό χώρο με έμφαση στην αβανγκάρντ, ο οποίος είχε μετατραπεί σε αποθήκη από τους Γερμανούς κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ξεδιάλεγε ποια αριστουργήματα – λάφυρα θα αποτελούσαν το επόμενο φορτίο του ιδιωτικού τρένου για το εξοχικό του στα περίχωρα του Βερολίνου, όταν την προσοχή του απέσπασε ένας νεαρός αξιωματικός των Ες Ες: ψηλός, αθλητικός, με άπταιστα γαλλικά και διδακτορικό στην Ιστορία της Τέχνης. Το όνομά του ήταν Μπρούνο Λόζε. Κι αποδείχθηκε ο ιδανικός άνθρωπος για να αναλάβει τη συγκέντρωση όσο το δυνατόν περισσότερων έργων από τη γαλλική πρωτεύουσα και να ενισχύσει την περίφημη Taskforce Reichsleiter Rosenberg (γνωστή ως ERR).

Ο ρόλος του αποδείχθηκε κομβικός κατά τη διάρκεια του πολέμου για τη λεηλασία των έργων τέχνης που ανήκαν σε εβραϊκές οικογένειες, αλλά και για τη διακίνησή τους δεκαετίες μετά την πτώση του Γ’ Ράιχ, καθώς κατάφερε, όπως πολλοί Ναζί, να γλιτώσει μέσα σε μία πενταετία από τη φυλακή μετά το 1945 και να δράσει ως έμπορος τέχνης. Το όνομά του όμως παρέμεινε στη σκιά και οι κινήσεις του – από επιλογή – είχαν παρασκηνιακό χαρακτήρα.

Ολοκαύτωμα: Όταν ο Χίτλερ αποφάσισε την εξόντωση ενός έθνους

Η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ αποφάσισε στις 2 Νοεμβρίου 2005 να ανακηρύξει την 27η Ιανουαρίου Διεθνή Ημέρα μνήμης για τα θύματα του Ολοκαυτώματος από το ναζιστικό καθεστώς κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Αλέξανδρος Πηγαδάς

Το Ολοκαύτωμα, η γενοκτονία των Εβραίων της Ευρώπης από το Γ΄ Ράιχ, ήταν το γεγονός ορόσημο που άλλαξε τη σύγχρονη ιστορία της Ευρώπης και έθεσε ίσως πρώιμα κάποια από τα ερωτήματα της εποχής μας. Της εποχής που πολλές φορές τείνουμε να ξεχάσουμε το παρελθόν και τα γεγονότα που μας σημάδεψαν. Οι Εβραίοι της Ελλάδας (και όχι μόνο) έγιναν μέρος της ‘’Τελικής Λύσης’’ την οποία εμπνεύστηκαν, οργάνωσαν και πραγματοποίησαν οι ναζί στην κλίμακα ολόκληρης της Ευρώπης.

Στη διάρκεια του Β΄ παγκοσμίου πολέμου η γερμανική κυβέρνηση δρομολόγησε την εξόντωση των Εβραίων στις περιοχές που έλεγχε. Από καμία κυβέρνση προηγμένου και σύγχρονου έθνους δεν είχε επιχειρηθεί ποτέ μια τόσο εκτεταμένη ανομία.

Στον συγκεκριμένο πόλεμο έχουμε τη μοναδική περίπτωση μιας καθοδηγούμενης από την κυβέρνηση και γραφειοκρατικά οργανωμένης προσπάθειας αφανισμού ενός ολόκληρου λαού.

Να σημειωθεί ότι ο Χίτλερ γνωστοποιήσε τις απόψεις του για τους Εβραίους πολύ πριν έρθει στην εξουσία. Το βιβλίο του »Ο Αγών μου», μιλάει πάντου για τον εβραϊκό κίνδυνο. Ο αντισημιτισμός, σε μεγάλο ή μικρότερο βαθμό, είναι παρών σε όλες τις χώρες της γης και έχει εκδηλωθεί με ταπεινωτικές διακρίσεις και περιοδικούς διωγμούς, από την αρχή της ιστορίας του εβραϊκού λαού.

Αλλά ποτέ με την προγραμματισμένη εξόντωση, γνωστή ως »Τελική Λύση», που θεσπίστηκε και εφαρμόστηκε από το εθνικοσοσιαλιστικό καθεστός της Γερμανίας του Χίτλερ κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, όχι μόνο στο έδαφος της Γερμανίας, αλλά παντού όπου εξαπλώθηκε η ναζιστική επικρατεία.

Η είσοδος του γερμανικού-ναζιστικού στρατοπέδου θανάτου του Άουσβιτς με την επιγραφή «Arbeit Macht Frei» (Η εργασία ελευθερώνει) 

Τουρκικό προεκλογικό «πεσκέσι» στον Εντι Ράμα

Σταύρος Τζίμας

Ο Ερντογάν απέδωσε μεγάλες τιμές στον πρωθυπουργό της Αλβανίας Εντι Ράμα κατά την επίσκεψή του στην Αγκυρα. Ολος ο κόσμος, μα κυρίως οι Αλβανοί ψηφοφόροι, είδαν στην τελετή υποδοχής άλογα με καβαλάρηδες ντυμένους Οθωμανούς να κρατούν την αλβανική σημαία, λιμουζίνες, εικόνες από τα σουλτανικά σαλόνια και άλλα εντυπωσιακά. Ο Ερντογάν «λατρεύει» τον Ράμα γιατί έχει ανοίξει διάπλατες τις πύλες της Αλβανίας οδηγώντας την στην αγκαλιά της Τουρκίας, την ώρα που η χώρα τελεί εν αναμονή της έναρξης διαπραγματεύσεων για την είσοδό της στην Ευρωπαϊκή Ενωση.  

Ετσι, επιστρέφοντας για την πατρίδα του, ο Ράμα ήταν φορτωμένος με προεκλογικά «δώρα», όπως ένα νοσοκομείο για COVID-19 στην πόλη Φίερι, ετοιμοπαράδοτο πριν από τις εκλογές της άνοιξης, παράρτημα του Πολυτεχνείου της Αγκυρας στα Τίρανα και υποσχέσεις για τουρκικές επενδύσεις. Κυρίως όμως αναχώρησε από την Αγκυρα με μια δήλωση-κατευόδιο του Τούρκου ΥΠΕΞ Τσαβούσογλου, με την οποία τον έχριζε… μεσολαβητή στην ελληνοτουρκική διαμάχη.

Τα φίλα προσκείμενα σε αυτόν ΜΜΕ τον εκθείασαν ως προσωπικότητα διεθνούς βεληνεκούς, ικανή να διευθετεί γεωπολιτικές διενέξεις. Τα αντιπολιτευόμενα χλεύασαν τα τουρκικά «παράσημα» στον πρωθυπουργό τους, ωστόσο ως «γεφυροποιό» μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας τον εμφάνισε και η γερμανική Bild – μάλιστα τον έφερε να έχει και την «ευλογία» της Αγκελα Μερκελ. «Είναι σίγουρο και αποδεκτό από όλους ότι η επίσκεψη Ράμα στην Τουρκία και στη συνέχεια στην Ελλάδα βοήθησε στην εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών. Η επίσκεψη πρώτα στην Αγκυρα και μετά στην Αθήνα θεωρείται ως ο λόγος για τον οποίο οι δύο πλευρές κάθονται να συζητήσουν ύστερα από πέντε χρόνια διακοπής και κάτι τέτοιο έχει αναγνωριστεί δημοσίως από τον ίδιο τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών», έγραψε.

Ανεπισήμως, διπλωματικές πηγές κοντά στις τρεις πλευρές έλεγαν στην «Κ» πως δεν ισχύει τίποτα απ’ όλα αυτά, τονίζοντας ότι «το απολύτως σίγουρο είναι ότι, αν χρειάζονταν Ελλάδα και Τουρκία κάποιον σε αυτό τον ρόλο, θα τον αναζητούσαν σε χώρα ή παράγοντα με ισχύ και διεθνές κύρος» και πως το θέμα των διερευνητικών είχε κλείσει πριν από το ταξίδι του κ. Ράμα. Πρόσθεταν δε πως οι δύο πλευρές είχαν καταλήξει ακόμα και στους τόπους που θα γίνουν οι διερευνητικές, δηλαδή σε Κωνσταντινούπολη και Αθήνα, διαψεύδοντας έτσι τα περί Τιράνων, με τα οποία ο Τούρκος ΥΠΕΞ συνόδευσε το προεκλογικό «πεσκέσι» στον κ. Ράμα.

Προς τι, τότε, η ενδιάμεση στάση του Αλβανού ηγέτη στην Αθήνα; Είναι γεγονός ότι η ατζέντα στις διμερείς σχέσεις παραμένει πλούσια και ανοιχτή, με πρώτο και εν εξελίξει ζήτημα αυτό της προφορικής συμφωνίας των δύο πλευρών για παραπομπή του καθορισμού των θαλασσίων ζωνών στο Ιόνιο μεταξύ Ελλάδας και Αλβανίας στο Δικαστήριο της Χάγης. Ωστόσο, ούτε επ’ αυτού προβλέπεται κάποια άμεση εξέλιξη πριν από τις αλβανικές εκλογές του Απριλίου, κάτι που έχει τονίσει και ο Ελληνας ΥΠΕΞ Nίκος Δένδιας. Το γεγονός μεταθέτει για το καλοκαίρι, ίσως και αργότερα, την έγγραφη συμφωνία για τη Χάγη.  

Βουλγαρία: Το «δεκανίκι» του Ερντογάν στην Ευρώπη – Το «ύπουλο» σχέδιο κατά της Ελλάδας

Βασίλης Σκουλαράκος

Είναι φορές που τους φίλους σου τους μετράς στα δύσκολα. Με τη Βουλγαρία οι σχέσεις της Χώρας μας και ειδικότερα στον οικονομικό τομέα έχουν βελτιωθεί σε σχέση με το παρελθόν, αφού και οι δύο χώρες επιθυμούμε την αμοιβαία επωφελή οικονομική ανάπτυξη. Το ίδιο όμως δε φαίνεται να συμβαίνει και στην εξωτερική πολιτική, αφού τα συμφέροντα μας κινούνται εκ διαμέτρου αντίθετα, ακολουθώντας συγκρουσιακή πορεία.

Το πλέον ανησυχητικό είναι ότι οι θέσεις της Βουλγαρίας ουκ ολίγες φορές ευθυγραμμίζονται με αυτές της Τουρκίας, μία πραγματικότητα που την είδαμε να παίρνει σάρκα και οστά στην πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ του Δεκεμβρίου, όπου ο Πρωθυπουργός της Βουλγαρίας Μπορίσοφ, ήταν ένας από τους πιο ένθερμους υποστηρικτές εναντίον των κυρώσεων στη γείτων.

Αυτή η επαμφοτερίζουσα στάση της Βουλγαρίας έναντι της Χώρας μας που στηρίζεται στο ναι μεν «Είμαστε αδελφοί με την Ελλάδα» αλλά κι η Τουρκία αποτελεί σημαντικό εταίρο στην περιοχή, δεν είναι πρόσφατη. Αν ανατρέξουμε στο παρελθόν, θα δούμε ότι οι περιπτώσεις που η Βουλγαρία υποστήριξε την Τουρκία στις παράλογες κατά τα άλλα αιτιάσεις της, δεν είναι και λίγες. Κάτι που μπορεί να είναι αποτέλεσμα και των διαχρονικά καλών σχέσεων μεταξύ του Τούρκου Προέδρου Ερντογάν και του Βούλγαρου Πρωθυπουργού Μπορίσοφ από την εποχή ακόμα που διατελούσαν δήμαρχοι της Κωνσταντινούπολης και της Σόφιας αντίστοιχα, όμως σίγουρα αυτή η συνθήκη στις διεθνείς σχέσεις δεν αρκεί.

Πώς η πανδημία διαταράσσει τις φιλικές μας σχέσεις

Με το δεύτερο εγκλεισμό, η συνάντηση με τους φίλους μετατράπηκε, για άλλη μία φορά, σε σπαζοκεφαλιά. Οι φιλίες μας, ωστόσο, είναι απαραίτητες για την προσωπική μας ισορροπία. Χάρη αυτές τις προνομιακές σχέσεις, μπορούμε να εμπιστευόμαστε, να υποστηριζόμαστε και να αλληλοβοηθιόμαστε -κάτι περισσότερο από την συνδιασκέδαση. Ο αληθινός φίλος είναι η «ασφαλής επένδυσή» μας, το άτομο με το οποίο μπορούμε να μοιραζόμαστε τις χαρές και τις δυσκολίες της ζωής.

«Είμαστε κοινωνικά όντα και οι φιλίες μας διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην κοινωνικότητά μας. Καθιστούν δυνατή τη σφυρηλάτηση στενών εξωστρεφών δεσμών, δίχως τους οποίους θα ήμαστε εγκλωβισμένοι στην ιδιωτική μας σφαίρα»,

εξηγεί στην εφημερίδα Le Monde η ιστορικός Anne Vincent-Buffault, συγγραφέας του βιβλίου ¨Άσκηση της Φιλίας. Για μία ιστορία των φιλικών πρακτικών των 18ου και 19ου αιώνα¨. «Στην Αρχαία Ελλάδα, η φιλία τη βάση των κοινωνικών σχέσεων και της έννοιας του πολίτη»

Δεν προκαλεί έκπληξη, λοιπόν, το γεγονός ότι ορισμένοι από εμάς βιώσαμε άσχημα αυτήν την περίοδο φιλικού απογαλακτισμού. «Δεν μπορούμε να πούμε ότι ο κατ’οίκον περιορισμός μας “στερεί” τους φίλους μας. αλλά μας στερεί τις φυσικές σχέσεις μας με αυτούς», σημειώνει η Anne Vincent-Buffault.

Το δώρο του Άι Βασίλη

Οι Τρεις Μάγοι, ο Μελχιόρ, ο Γασπάρ και ο Βαλτάσαρ, ήρθαν και έφεραν για μια ακόμη φορά τα καθιερωμένα δώρα, δηλαδή σμύρνα, λιβάνι και χρυσάφι!!!
Προσωπικά δεν περίμενα κάποιο ιδιαίτερο δώρο παρά μόνο την κοπή της παραδοσιακής βασιλόπιτας, με την ελπίδα να βρώ το «φλουρί» που κρύβεται μέσα, για να έχω καλή τύχη ολόκληρο τον χρόνο. Τελικά το «φλουρί» με απέφυγε, αλλά δεν με ξέχασε ο Άγιος Βασίλης που ήρθε χαρούμενος με το έλκυθρο, που έσερναν οι τάρανδοι Pfizer, Moderna, Sinopharm, AstraZeneca, με το μεγαλύτερο και ωραιότερο δώρο, το εμβόλιο!!!
Τεράστιο δώρο και νιώθω ευγνώμων – πανευτυχής, γιατί το εμβόλιο είναι η ελπίδα να ξαναβρούμε την ελευθερία μας. Παράλληλα συμβολικά και όχι μόνο θα επιβεβαιώσει την εμπιστοσύνη μας στους συνανθρώπους της επιστήμης, σε πείσμα γνωστών και αρνητών της διπλανής πόρτας, οι οποίοι καραδοκούν να κάνουν συνωμοσιολογικό σλόγκαν οτιδήποτε. Πιστεύω ότι θα μας ξαναφέρει σε σύμμετρες ημέρες ευτυχίας και χωρίς παρεμβάσεις στα συναισθήματα μας, όπως απαγόρευση στα φιλιά, όχι στους εναγγαλισμούς, όχι στις χειραψίες και λιγότερες από απόσταση ομιλίες. Αξίζει το εμβόλιο για το συλλογικό συμφέρον, που ισοδυναμεί με τη διατήρηση του ύψιστου αγαθού, της ζωής.
Συνειδητά ξεκίνησα από τη βασιλόπιτα και κατέληξα στο εμβόλιο, γιατί η πανδημία του φόβου μας έκανε να κατανοήσουμε τι σημαίνει να ζούμε σε έναν ενιαίο κόσμο, όπου πλούσιοι και φτωχοί, άνδρες και γυναίκες, λευκοί και μαύροι, μικροί και μεγάλοι βρεθήκαμε αντιμέτωποι με μια κοινή απειλή και υιοθετήσαμε την άποψη ότι τα παγκόσμια προβλήματα χρειάζονται παγκόσμιες λύσεις.
Αυτόν τον κόσμο, τον κόσμο του 2021, έχουμε χρέος να τον διαφυλάξουμε και να τον κάνουμε καλύτερο.
Χρόνια Πολλά – Καλή Χρονιά!!!