Η είσοδος του βασιλιά Αλέξανδρου στην Αδριανούπολη, τον Ιούλιο του 1920. Η Μικρασιατική Καταστροφή καθόρισε την τύχη της Ανατολικής Θράκης. Αμέσως μετά την υπογραφή της ανακωχής των Μουδανιών άρχισε η αποχώρηση του ελληνικού στρατού που ολοκληρώθηκε στις 12/25 Νοεμβρίου 1922. Τον στρατό ακολούθησαν πανικόβλητοι εκατοντάδες χιλιάδες Ελληνες της περιοχής. Φωτ. ΕΘΝΙΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ, ΑΘΗΝΑ
Χθες την εσπέραν», έγραφε η «Καθηµερινή» στις 14 Ιουλίου 1920, «περί την δύσιν, το πυροβόλον απηύθυνεν από των λόφων εκατό ελληνικών πόλεων, βαρύβοον εσπερινόν ύμνον προς τον Θεόν της Ελλάδος διότι ηυνόησε τα Ελληνικά όπλα εν τη απελευθερωτική των προσπαθεία. Κατά την ιδίαν ώραν, χθες, ο μουεζίνης θ’ απηύθυνε, μελαγχολικώτερος ή άλλοτε, από των μιναρέδων του Σουλτάν Σελήμ προς τον δύοντα ήλιον της Αδριανουπόλεως, αντί προσευχής, πικρόν παράπονον διά τον Αλλάχ, όστις εγκατέλειψε τους πιστούς και ευνοεί τους απίστους».
Σημείο αναφοράς στην Ανατολική Θράκη, η Αδριανούπολη είχε καταληφθεί από τον ελληνικό στρατό στις 12 Ιουλίου, ενώ την επομένη εισερχόταν στην πόλη ο βασιλιάς Αλέξανδρος. «Η κατάληψις ολοκλήρου της Ανατολικής Θράκης, μέχρι της Μαύρης Θαλάσσης και της γραμμής της Τσατάλτζας πιστεύεται ότι θα έχει συντελεσθή εντός βραχυτάτου διαστήματος και όλως ακόπως πλέον», έγραφε το ίδιο φύλλο της εφημερίδας. Επειτα από δύο εβδομάδες (28 Ιουλίου/10 Αυγούστου 1920) υπογραφόταν η Συνθήκη των Σεβρών, με την οποία –πέραν των άλλων– αποδιδόταν στην Ελλάδα το μεγαλύτερο μέρος της Ανατολικής Θράκης.
Είκοσι έξι μήνες αργότερα (Σεπτέμβριος 1922), όταν διεξάγονταν οι συνομιλίες οι οποίες κατέληξαν στη Σύμβαση Ανακωχής των Μουδανιών, η κατάσταση ήταν πολύ διαφορετική.
Ο ελληνικός στρατός είχε ηττηθεί στη Μικρά Ασία και το ηθικό των δυνάμεών του στην Ανατολική Θράκη ήταν καταρρακωμένο. Και μπορεί οι Τούρκοι να μη διέθεταν δυνάμεις στην περιοχή ούτε να είχαν εύκολη πρόσβαση στην Ανατολική Θράκη –καθώς οι σύμμαχοι, κυρίως οι Βρετανοί, κατείχαν τα Στενά και την Κωνσταντινούπολη–, ωστόσο ούτε για την Ελλάδα ήταν εύκολο να διατηρήσει στην επικράτειά της την περιοχή: μετά την κατάρρευση και την καταστροφή στη Μικρασία –με ό,τι συνεπαγόταν αυτή– μια νέα πολεμική σύγκρουση για τη διατήρηση της Ανατολικής Θράκης θα ήταν από κάθε άποψη δυσβάσταχτη, δεν θα εξασφάλιζε την υποστήριξη της Βρετανίας – ίσως να οδηγούσε και σε σύγκρουση μαζί της, μια και η Βρετανία ενδιαφερόταν κυρίως για τον έλεγχο των Στενών και ουδόλως για την Ανατολική Θράκη–, ενδεχομένως δε, θα πρόσφερε ερείσματα στην τουρκική επιδίωξη για διεκδίκηση υπέρογκων πολεμικών αποζημιώσεων έναντι της Ελλάδας.
Υπό το βάρος αυτών των δεδομένων, ελήφθη από τον Ελευθέριο Βενιζέλο –που είχε επανέλθει στο προσκήνιο, ηγούμενος της ελληνικής διπλωματίας και επηρεάζοντας αποφασιστικά τις επιλογές της τότε κυβέρνησης– η απόφαση για απόσυρση του ελληνικού στρατού από την Ανατολική Θράκη και η εκχώρησή της στην Τουρκία. Ηταν σωστή αυτή η απόφαση; Θα μπορούσε να γίνει κάτι διαφορετικό και να μην παραδοθεί η Ανατολική Θράκη; Τα στρατιωτικά δεδομένα στην περιοχή και τα διπλωματικά τεκταινόμενα κατά την περίοδο αυτή επέτρεπαν κάποια άλλη επιλογή; Το ερώτημα αυτό, το οποίο φορτίζεται από τις αντιπαραθέσεις του Εθνικού Διχασμού, προσεγγίζουν ο Αγγελος Συρίγος και ο Θεοδόσης Καρβουναράκης.
Ο συνταγματάρχης Μαρδοχαίος Φριζής, πρώτος πεσών έλληνας αξιωματικός εβραϊκής καταγωγής στο Αλβανικό Μέτωπο, γεννήθηκε το 1893 στη Χαλκίδα.
Ήταν πτυχιούχος της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Το 1916 αποφοίτησε από τη Σχολή Εφέδρων Αξιωματικών.
Ο Φριζής έλαβε μέρος στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, στην Ουκρανική Εκστρατεία (εκστρατεία στην Κριμαία) και στη Μικρασιατική Εκστρατεία.
Συνελήφθη από τον εχθρό στη Σμύρνη και παρέμεινε στην αιχμαλωσία επί μακρόν, επιλέγοντας να υπομείνει μαζί με τους συμμαχητές του την κοινή μοίρα και να αρνηθεί τη χείρα βοηθείας που έτειναν σε αυτόν οι ομόθρησκοί του, οι οποίοι είχαν κινητοποιηθεί για την απελευθέρωσή του διά της καταβολής λύτρων.
Κατά το Μεσοπόλεμο ο Φριζής υπηρέτησε στην Κρήτη και στο Δελβινάκι, όπου συνδέθηκε με το μητροπολίτη Ιωαννίνων και μετέπειτα αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος Σπυρίδωνα.
Κατά την έναρξη του Ελληνοϊταλικού Πολέμου, τα ξημερώματα της 28ης Οκτωβρίου 1940, ο αντισυνταγματάρχης Φριζής ήταν διοικητής του Υποτομέα Δελβινακίου της VIII Μεραρχίας.
Ήταν αυτός που, ως επικεφαλής του Αποσπάσματος Αώου, αναχαίτισε την ιταλική προέλαση, αντιπαρατάχθηκε επιτυχώς στην επίλεκτη μεραρχία αλπινιστών «Τζούλια» και συνέλαβε τους πρώτους ιταλούς αιχμαλώτους.
Χωρίς υπερβολή, τα επιτεύγματα του Φριζή τα πρώτα κρίσιμα εικοσιτετράωρα της ελληνοϊταλικής σύρραξης έθεσαν τα θεμέλια του μετέπειτα θριάμβου των ελληνικών όπλων.
«Αν η Ελλάς χάρισε την πρώτη νίκη στους συμμάχους, ο Φριζής χάρισε την πρώτη νίκη στα ελληνικά όπλα» έγραψε αργότερα ένας από τους επιτελείς της VIII Μεραρχίας.
Αξιοποιώντας στο μέγιστο δυνατό βαθμό το δύσβατο εδαφικό ανάγλυφο, ο Φριζής πέρασε εν συνεχεία στην αντεπίθεση.
Κατάφερε να απελευθερώσει την Κόνιτσα και να εισέλθει υπό δυσμενέστατες καιρικές συνθήκες στα αλβανικά εδάφη.
Δυστυχώς, ο θάνατος τού είχε στήσει καρτέρι στην Πρεμετή, στις 5 Δεκεμβρίου 1940.
Ιταλικά αεροσκάφη έπληξαν εκείνη την αποφράδα ημέρα τις ελληνικές δυνάμεις στην περιοχή της Πρεμετής.
Ο ατρόμητος αντισυνταγματάρχης έφυγε έφιππος και περήφανος, πάνω στο λευκό άλογό του, στην πρώτη γραμμή, κυριολεκτικά στο πλευρό των παλικαριών του.
Τα οστά του αείμνηστου ήρωα, που έλαβε τιμητικώς μετά θάνατον το βαθμό του συνταγματάρχη, αναγνωρίστηκαν το 2002 στην Αλβανία και ενταφιάστηκαν ακολούθως στο νεκροταφείο της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης.
Η πρόεδρος του Ερευνητικού Κέντρου MOHA μιλάει για την ολοένα αυξανόμενη εγκατάσταση Βουλγάρων στην περιοχή, για το Ιμαρέτ, αλλά και για το «θαυμαστό είδος των μελισσών»
Η Ἑλλάς ἔχει τή δική της «Ἀλάμπρα», τό Ἰμαρέτ, ἵδρυμα πού δημιούργησε ὁ Μωχάμεντ Ἄλι στήν Καβάλα, σήμερα φημισμένο ξενοδοχεῖο, δίπλα στό Μουσεῖο πού φέρει τό ὄνομά του καί ἑδράζεται τό Ἐρευνητικό Κέντρο «Μόχα», κτίσματα συναρτημένα χάρις εἰς στό ὅραμα καί τήν ἐμπνευσμένη δραστηριότητα τῆς κ. Ἄννας Μισσιριάν, λειτουργοῦν ὡς πύλες εἰσόδου και μετεβλήθησαν σέ πυρῆνες βιωματικῆς δραστηριότητος καί πολιτισμικῆς ἀμύνης τῆς Θράκης, μέ βάση τήν αἰσθητική προσέγγιση… σέ ἄλλο χωροχρόνο!
Στο 1998 η Βουλή των Ελλήνων ψήφισε ομόφωνα την ανακήρυξη «της 14ης Σεπτεμβρίου ως ημέρας εθνικής μνήμης της γενοκτονίας των Ελλήνων της Μικράς Ασίας από το Τουρκικό Κράτος». Η έκδοση του σχετικού προεδρικού διατάγματος από την κυβέρνηση έλαβε χώρα δύο χρόνια αργότερα.
Η έκδοση του Π.Δ. συνάντησε αντιδράσεις από όσους θεωρούσαν ότι δεν είναι ιστορικά ακριβής η περιγραφή των γεγονότων ως «γενοκτονία», αλλά αποσκοπούσε στην παρεμπόδιση της ελληνοτουρκικής προσέγγισης εκείνη την εποχή, με αποτέλεσμα το Π.Δ. να μην περιέχει τον όρο αυτό και να κατηγορηθεί η κυβέρνηση για αλλαγή στάσης. Η αναγνώριση της Γενοκτονίας των Ελλήνων πραγματοποιήθηκε από τη Βουλή των Αντιπροσώπων της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Στις 24 Μαρτίου 2015 η Αρμενία αναγνώρισε τη Γενοκτονία των Ελλήνων και Ασσυρίων. Σε επίπεδο ομοσπονδιακό έχει αναγνωριστεί από τις Πολιτείες των Η.Π.Α. Νέα Υόρκη (2002), Νιου Τζέρσεϊ (2002), Columbia (2002), South Carolina (2003), Georgia (2003), Pennsylvania (2003), Cleveland (2005). Οι τουρκικές κυβερνήσεις αρνούνται πως υπήρξε γενοκτονία και τοποθετούν επισήμως το θάνατο των Ελλήνων στα πλαίσια των ευρύτερων απωλειών του πολέμου, του λιμού ή άλλων κοινωνικών αναταράξεων.
Στα πλαίσια της πολιτικής άρνησης των γενοκτονιών των Ελλήνων, όπως και των Αρμενίων και Χριστιανών Ασσυρίων, το τουρκικό κράτος χρηματοδοτεί στο εξωτερικό ενέργειες που αντισταθμίζουν, ελαχιστοποιούν, σχετικοποιούν και υποβαθμίζουν αυτές τις γενοκτονίες. Η τραγωδία της καταστροφής της Σμύρνης το 1922. Η Μικρασιατική καταστροφή. Ένα τηλεοπτικό αφιέρωμα από το NATIONAL GEOGRAPHIC
Η 14η Σεπτεμβρίου για την Ορθόδοξη Εκκλησία αποτελεί σπουδαία ημέρα καθώς τιμάται η Παγκόσμια Ύψωση του Τιμίου και Ζωοποιού Σταυρού, του συμβόλου της πίστεως που δείχνει τον δρόμο προς την Ανάσταση και τη λύτρωση του ανθρώπου από τα δεινά των παθών.
Για τον Ελληνισμό, η 14η Σεπτεμβρίου, έχει ακόμη μια ιδιαίτερη σημασία. Έχει καθιερωθεί από το 1998 από την Πολιτεία ως ημέρα “εθνικής μνήμης της γενοκτονίας των Ελλήνων της Μικράς Ασίας”, η οποία κορυφώθηκε με την καταστροφή της Σμύρνης και τον αφανισμό εκατοντάδων χιλιάδων Ελλήνων και Αρμενίων κατοίκων το 1922. Εκείνες οι μέρες αποτέλεσαν τη Μεγάλη Παρασκευή του Μικρασιατικού Ελληνισμού, με τον φόρο αίματος να είναι μεγάλος. Οι ορδές του Κεμάλ Αττατούρκ δεν υπολόγισαν τίποτα μπροστά στην τύφλωση που τους είχε επιβάλει το μίσος για τον “καθαρισμό” των περιοχών των Μικρασιατικών παραλίων από το Ελληνικό και συνάμα χριστιανικό στοιχείο.
Φέτος συμπληρώνονται εκατό ακριβώς χρόνια από εκείνες τις δραματικές μέρες και ώρες που έμελλαν να σφραγίσουν τις ψυχές χιλιάδων Ελλήνων που έφτασαν στην Μητέρα Πατρίδα ως πρόσφυγες.
Η απόφαση για την καθιέρωση της Ημέρας Μνήμης
Η Ημέρα Εθνικής Μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων της Μικράς Ασίας από το Τουρκικό Κράτος καθιερώθηκε με ομόφωνη απόφαση της Βουλής των Ελλήνων στις 24 Σεπτεμβρίου 1998 και τιμάται κάθε χρόνο στις 14 Σεπτεμβρίου.
Την πρωτοβουλία είχαν τρεις βουλευτές του ΠΑΣΟΚ με μικρασιατική καταγωγή, ο Γιάννης Καψής, ο Γιάννης Διαμαντίδης και ο Γιάννης Χαραλάμπους, οι οποίοι κατέθεσαν τη σχετική πρόταση νόμου στις 12 Μαΐου 1997. Στην εισηγητική έκθεση ανέφεραν, μεταξύ άλλων, ότι:
“Η κατάρρευση των ελληνικών δυνάμεων το 1922 στη Μικρά Ασία, οι σφαγές, λεηλασίες και η προσφυγιά που ακολούθησαν, αποτελούν το αποκορύφωμα μιας συστηματικής προσπάθειας εξόντωσης του ελληνικού στοιχείου από τα χώματα της Μικρά Ασίας, που έβαλε τέρμα στην τρισχιλιετή παρουσία του στην πέραν του Αιγαίου Ελλάδα, μια περιοχή όπου αναπτύχθηκε η ωριμότερη φάση του ελληνικού πολιτισμού […] την τερατώδη αυτή γερμανική σύλληψη πρώτοι οι Νεότουρκοι ανέλαβαν να κάνουν πράξη. Και κοντά στις βάρβαρες ασιατικές μεθόδους του βίαιου εξισλαμισμού, του γενιτσαρισμού και των κατά τακτά διαστήματα φυλετικών εκκαθαρίσεων ήρθε να προστεθεί η τευτονική ψυχρή μεθοδικότητα με τη λειτουργία των περίφημων ταγμάτων εργασίας”.
«Τράνταζε σαν από σεισμό συθέμελα ο Χορτιάτης κι ακόντιζε μηνύματα με κόκκινη βαφή» – Νίκος Καββαδίας από τη συλλογή Θεσσαλονίκη ΙΙ «Ξάπλωσα πάνω στα πτώματα και έκανα τη σκοτωμένη. Έτσι γλίτωσα από τη σφαγή», – Ελένη Νανακούδη, η τελευταία μάρτυρας του Ολοκαυτώματος του Χορτιάτη.
Η αποφράδα ημέρα ήταν η 2 Σεπτεμβρίου του 1944, όταν Γερμανοί και Έλληνες Nαζί έβαψαν στο αίμα τον Χορτιάτη Θεσσαλονίκης, το χωριό που βρίσκεται πάνω στο ομώνυμο βουνό, γράφοντας ακόμα μια σελίδα στην μαύρη βίβλο των εγκλημάτων πολέμου. Ο Χορτιάτης θα ζήσει ένα ολοκαύτωμα, θα γνωρίσει τα κρεματόρια και τον θάνατο. Ταυτόχρονα, όμως, θα μετατραπεί σε ένα μέρος όπου η ιστορική μνήμη διατηρείται ζωντανή και μας καλεί να ρίξουμε φως στα γεγονότα της εποχής, να βγάλουμε συμπεράσματα και να αναφωνήσουμε «Ποτέ Ξανά Φασισμός!».
Η μαύρη μέρα του Σεπτέμβρη του 1944 (1)
Ο θάνατος ενός Γερμανού στρατιώτη-χημικού σε μια τυχαία ένοπλη συμπλοκή στο Ρωμαϊκό Υδραγωγείο (Καμάρα), μεταξύ ανταρτών του ΕΛΑΣ, που είχαν στήσει ενέδρα για άλλο λόγο και Γερμανών, που συνόδευαν προπορευόμενο –κατά μια ώρα περίπου– όχημα της εταιρείας Ύδρευσης και μετέβαιναν στις πηγές της Αγίας Παρασκευής για να τις απολυμάνουν, επίσπευσε την προαποφασισμένη και καλά οργανωμένη απόφαση των Ναζί να αφανίσουν το Χορτιάτη και τους κατοίκους του, οι οποίοι είχαν προ πολλού στοχοποιηθεί για την αντιστασιακή τους δράση.
Λίγες ώρες αργότερα από το πρωϊνό επεισόδιο, οι γερμανικές ναζιστικές δυνάμεις συνεπικουρούμενες από ορδές ταγματασφαλιτών του Σούμπερτ, θα φτάσουν στο Χορτιάτη με 32 οχήματα έτοιμες να εφαρμόσουν το προμελετημένο τους σχέδιο. Ξεσπούν σε πράξεις παράφορης βίας, σκοτώνουν βρέφη, βιάζουν, εκτελούν εν ψυχρώ, καίνε και λεηλατούν. Συγκεντρώνουν όσους και όσες δεν έχουν εγκαταλείψει το χωριό στο φούρνο του Γκουραμάνη και το σπίτι του Νταμπούδη, μετατρέποντας τους δύο χώρους σε κρεματόρια. Ο απολογισμός: 149 άνθρωποι νεκροί, στο σύνολό τους άμαχος πληθυσμός. Οι 51 εξ’ αυτών κάτω των 18 ετών, ενώ κάηκαν περίπου 300 σπίτια. Δύο ημέρες μετά οι εγκληματίες ξαναγύρισαν για να ολοκληρώσουν το πλιάτσικο.
Η ελληνική αντιπροσωπεία στη Λωζάνη. Καθήμενοι από αριστερά: Δημήτριος Κακλαμάνος, Ελευθέριος Βενιζέλος (επικεφαλής), Ανδρέας Μιχαλακόπουλος και Αλέξανδρος Μαζαράκης-Αινιάν
Στις 24 Ιουλίου συμπληρώθηκαν 100 χρόνια από την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάνης. Πρόκειται για τη συνθήκη που ρύθμισε εδαφικές και άλλες εκκρεμμότητες ανάμεσα στους Συμμάχους της Entente και την Τουρκία, η οποία αν και ηττημένη στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο εμφανιζόταν να βρίσκεται πλέον σε θέση ισχύος μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή.
Η Συνδιάσκεψη της Λωζάνης ξεκίνησε στις 8/21 Νοεμβρίου 1922. Κατά την εναρκτήρια συνεδρίαση προήδρευσε, τιμής ένεκεν, ο Πρόεδρος της Ελβετίας. Στη Λωζάνη βρίσκονταν αντιπρόσωποι από τη Μεγάλη Βρετανία, τη Γαλλία, την Ιταλία, την Ιαπωνία, τη Ρουμανία, τη Σερβία και βέβαια την Ελλάδα από τη μία πλευρά και την Τουρκία από την άλλη.
Επικεφαλής της ελληνικής αντιπροσωπείας ήταν ο Ελευθέριος Βενιζέλος και, ανάμεσα στα άλλα μέλη, ο Ανδρέας Μιχαλακόπουλος, ο Αλέξανδρος Μαζαράκης-Αινιάν, ο Μιχαήλ Θεοτοκάς, ειδικός σε θέματα Πατριαρχείου/Οικονομικών, και ο Δημήτριος Κακλαμάνος. Επικεφαλής της τουρκικής αντιπροσωπείας ήταν ο Ισμέτ πασάς, μετέπειτα Ισμέτ Ινονού.
Επικεφαλής της γαλλικής αντιπροσωπείας ήταν ο Πουανκαρέ και οι πρέσβεις Μπαρέρ και Μπομπάρ, της βρετανικής ο υπουργός Εξωτερικών λόρδος Κέρζον και ο πρέσβης Ρούμπολντ και της ιταλικής ο Μουσολίνι και οι διπλωμάτες Γκαρόνι, Μοντανά και Λάγκο. Επικεφαλής της Σερβίας και της Ρουμανίας ήταν οι υπουργοί Εξωτερικών των δύο χωρών και της Βουλγαρίας ο πρωθυπουργός Σταμπολίνσκι.
Στις 29 Μαΐου 1453, «η Πόλις έαλω». Η Κωνσταντινούπολη, η πάλαι ποτέ “βασιλεύουσα», η λαμπερή και πανίσχυρη πρωτεύουσα της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, του Βυζαντίου όπως καθιερώθηκε αργότερα να αποκαλούμε την αυτοκρατορία αυτή, έπεσε μετά από πολιορκία στα χέρια των Οθωμανών και του εμβληματικού ηγέτη τους, Μωάμεθ Β’.
Βεβαίως η Κωνσταντινούπολη δεν έπεσε μόνο λόγω της πολιορκίας των Οθωμανών.
Ιστορικοί και μελετητές σημειώνουν με σαφήνεια ότι ήδη από καιρό η Βυζαντινή Αυτοκρατορία και η ίδια η Κωνσταντινούπολη βρίσκονταν σε μία μη αναστρέψιμη παρκμή και καθίζηση.
Όπως γράφει στο «ΒΗΜΑ» τον Μάιο του 2003 ο Αυγουστίνος Ζενάκος:
«Για την επιβίωσή της η Κωνσταντινούπολη πάλεψε θαρραλέα αλλά η μοίρα της είχε ήδη προδιαγραφεί 249 χρόνια πριν, όταν την είχαν κουρσέψει οι Σταυροφόροι και οι Ενετοί της χριστιανικής Δύσης.
»Το βυζαντινό κράτος διασπάστηκε τότε σε τρία μέρη: στην Αυτοκρατορία της Νικαίας, στο Δεσποτάτο της Ηπείρου και στην Αυτοκρατορία της Τραπεζούντας. Ετσι, όταν το 1259 ο Μιχαήλ Παλαιολόγος, σφετεριστής του αυτοκρατορικού θρόνου της Νικαίας, κατόρθωσε με τη βοήθεια των Γενουατών να διώξει τους Ενετούς από την Κωνσταντινούπολη και μετά από δύο χρόνια, το 1261, να στεφθεί ο ίδιος αυτοκράτορας του Βυζαντίου, ως Μιχαήλ H’ ο Ελευθερωτής, η αυτοκρατορία ήταν πλέον διαμελισμένη και συρρικνωμένη και η Βασιλεύουσα λεηλατημένη και πάμπτωχη».
(…)
» Τα άλλοτε πλούσια βυζαντινά λιμάνια και αστικά κέντρα τα κατείχαν Φράγκοι, και στη Μικρά Ασία οι Τούρκοι γίνονταν όλο και πιο απειλητικοί. Το εσωτερικό της αυτοκρατορίας σπαρασσόταν από εμφύλιες διαμάχες.
»H αδυναμία – και πολλές φορές η αμέλεια – των αυτοκρατόρων να προφυλάξουν τα ανατολικά σύνορα από την επέλαση των Οθωμανών στέρησε το Βυζάντιο από τους πλούσιους σιτοβολώνες της Μικράς Ασίας και από τη δυνατότητα στρατολόγησης ανδρών.
Σε όλους εμάς, τους άσχετους, δεν αναλογεί το να εκφράζουμε δημοσίως άποψη για κάτι τόσο σοβαρό όσο ένα δυστύχημα που κόστισε τη ζωή τόσων ανθρώπων. Μας αναλογεί όμως να εκφραζόμαστε πάνω στα όσα είμαστε σε θέση, λόγω επίγνωσης και εμπειρίας, να γνωρίζουμε. Κι εγώ επέλεξα αυτό: να κρίνω το μέγεθος της ευθύνης των media για αυτό που συνέβη στα Τέμπη.
Δεν χρειάζεται να γίνεις ειδικός για να αντιληφθείς ότι το εγκληματικό ανθρώπινο λάθος ανέδειξε το μέγεθος του προβλήματος – του τεράστιου κενού στην ασφάλεια των σιδηροδρομικών γραμμών στην Ελλάδα. Ούτε χρειάζεται να γίνεις ειδικός για να καταφέρεις να κατανοήσεις ότι εδώ και περίπου 24 χρόνια η Ελλάδα αγόρασε ακριβά τα αυτονόητα, δηλαδή τα συστήματα που θα δημιουργούσαν ένα πλαίσιο ασφαλούς λειτουργίας που θα ελαχιστοποιούσε – αν δεν εξαφάνιζε – το ποσοστό της πρόκλησης δυστυχήματος από ανθρώπινο λάθος και δεν φρόντισε ποτέ να τα λειτουργήσει. Και προφανώς υπάρχει εξήγηση για αυτό, αλλά τα media εξακολουθούν ακόμη και τώρα να μας το κρύβουν ή να μη μας το κάνουν σαφέ
Πόσες φορές όλοι εμείς εκτεθήκαμε μπροστά σε αυτή την πληροφορία στην διάρκεια της τελευταίας περίπου 25ετίας; Και με πόση ένταση μας πρόβαλαν τα mainstream media αυτή την πληροφορία; Οπως για τόσα άλλα σημαντικά της ζωής μας, τα παραδοσιακά και τα “δημοφιλή” media μας έλεγαν, επί 2,5 δεκαετίες λίγα ή ελάχιστα και δεν δυνάμωναν ποτέ την ένταση της φωνής τους όταν επρόκειτο για αυτά, για τα σημαντικά. Κι όλο αυτό πια δεν χρειάζεται ιδιαίτερη ανάλυση ή μεγάλη τεκμηρίωση για να το ισχυριστείς πειστικά: τα media έχουν παίξει τον ρόλο τους στην αποχαύνωση μας, τον αποπροσανατολισμό μας, την ανοσία. την απάθειά μας. Μας έκαναν, τουλάχιστον τους περισσότερους από αυτούς που έχουν ξεπεράσει το 35ο έτος της ηλικίας τους, ενοχικούς. Μας μετέδωσαν την νοοτροπία της ατομικής ευθύνης στα όρια του να έχουμε γίνει ενοχικοί. Περνάει ο νταβατζής από πάνω σου, και δεν σκέφτεσαι ότι αυτός κάνει νταβατζιλίκι, η πρώτη σου σκέψη είναι ότι εσύ έχεις κάνει κάτι λάθος και εμποδίζεις, ότι κακώς στέκεσαι στη μέση. Έτσι μας μεγάλωσαν.
Ο τέως βασιλιάς Κωνσταντίνος έφυγε από τη ζωή μετά από μακρά περιπέτεια υγείας, μένοντας στην Ιστορία ως ο τελευταίος και μοιραίος μονάρχης της Ελλάδας. Ο θάνατός του σηματοδοτεί και σε συμβολικό επίπεδο το τέλος μιας εποχής στην οποία η δημοκρατία δέχθηκε το μεγαλύτερο πλήγμα της. Άλλωστε, ήταν ο μοναδικός από τους πρωταγωνιστές των δραματικών γεγονότων της δεκαετίας του ’60 που ήταν ακόμα εν ζωή.
Κανείς βέβαια δεν μπορούσε να προβλέψει ότι η βραχύβια παρουσία του στον θρόνο θα συνδεόταν με φαιδρότητες, καταιγιστικές εξελίξεις και επώδυνες συνέπειες που θα οδηγούσαν σε μια πολυτάραχη πολιτικά περίοδο. Ούτε και ότι αυτός θα ήταν ο τελευταίος συνταγματικός βασιλιάς της χώρας μετά και την αμετάκλητη απόφαση των Ελλήνων στο δημοψήφισμα του 1974, όπου το κεφάλαιο της μοναρχίας, ενός παρωχημένου και ξενόφερτου θεσμού, έκλεισε διά παντός.
Είναι γεγονός ότι η περίοδος κατά την οποία ο τέως βασιλιάς ήταν αρχηγός του ελληνικού κράτους συνδέθηκε με τις πιο σκοτεινές σελίδες της σύγχρονης Ιστορίας. Παρά το ότι δεν έμεινε για πολύ στον βασιλικό θρόνο (μόλις 3 χρόνια και 9 μήνες), η θητεία του σημαδεύτηκε από αντισυνταγματικές παρεμβάσεις, πράξεις και επιλογές που οδήγησαν σε πολιτική εκτροπή, πόλωση, αστάθεια και παρατεταμένη ακυβερνησία.
«Ο τέως Βασιλιάς των Ελλήνων Κωνσταντίνος Β´ προσέφερε μια σημαντική υπηρεσία στον ελληνικό λαό. Διευκόλυνε, με τα λάθη του, την κατάργηση ενός αναχρονιστικού θεσμού, ενός άχρηστου θεσμού, ενός θεσμού που κόστισε πολύ ακριβά στην Ελλάδα».
Αναμφίβολα, ο τέως βασιλιάς διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο σε κρίσιμα γεγονότα της μεταπολεμικής περιόδου. Ο Κωνσταντίνος Γλύξμπουργκ ταυτίστηκε με την ιστορία της μετεμφυλιακής Ελλάδας, αλλά το όνομα του έμελλε να γίνει συνώνυμο πολιτικής ίντριγκας, αντιδημοκρατικών ενεργειών και εσφαλμένων αποφάσεων που πυροδότησαν πολιτικές εξελίξεις και κρίσεις. Επηρέασε αρνητικά τη δημοκρατική πορεία της χώρας, ενώ τα λάθη, η ατολμία και οι παραλείψεις του αποδείχθηκαν καταλυτικές και για το πολιτικό του μέλλον.
Άλλωστε, ο ίδιος δεν μπόρεσε ποτέ να παραδεχθεί ότι ο μόνος τίτλος που τον ακολουθούσε ως το τέλος ήταν εκείνος του έκπτωτου βασιλιά.
Δεν είναι τίτλος ταινίας της Φίνος Φιλμ. Είναι τα όσα απίστευτα και ταπεινωτικά συμβαίνουν με αφορμή τον θάνατο του έκπτωτου και αποπεμφθέντος τέως βασιληά Κωνσταντίνου Γλύξμπουργκ (γνωστού με το προσωνύμιο: Κοκός), που γεννούν μαύρες σκέψεις, κατάμαυρες. Δεν είναι απλώς η διαίρεση του λαού σχετικά με τον Κ.Γ., όπως καταγράφεται με πάθος στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, είναι ότι αποδεικνύεται, με τον πιο δυσάρεστο τρόπο, ότι η πλειοψηφία του λαού έχει σε πρώτη μοίρα τον εγωϊσμό και την ανασφάλειά της και σε τελευταία το κοινωνικό, εθνικό συμφέρον. Έχει πρώτα απ’ όλα το εγώ, όχι το εμείς. Έχει το κόμμα που υποστηρίζει ο καθένας, όχι την πατρίδα.
Το θέμα με τον θανόντα δεν είναι πολιτικό, κομματικό, είναι εθνικό. Ο Κ.Γ δεν εκδιώχθηκε επειδή ήταν βασιλιάς, δεξιός, ξενόφερτος ή ο,τιδήποτε άλλο. Κατηγορήθηκε και αποπέμφθηκε επειδή πρόδωσε την χώρα παραβιάζοντας το Σύνταγμα, το οποίο είχε ορκισθεί να φυλάττει. Πώς το παραβίασε εν γνώσει του και οδήγησε εν γνώσει του την χώρα στον γκρεμό;
Α) Αρνούμενος παράνομα και αντισυνταγματικά να ορκίσει τον Γεροπαπανδρέου ως υπουργό Εθνικής Αμύνης.
Β) Ορκίζοντας παράνομα τις τρεις κυβερνήσεις των αποστατών, 1965-1966 (με αρχιερέα της αποστασίας τον Μητσοτάκη πατέρα που ανταπέδωσε χαρακτηρίζοντας unfair το δημοψήφισμα που κατήργησε την βασιλεία). Όρκισε, ο Κ.Γ., κατά παράβαση του Συντάγματος που όριζε και ορίζει η εντολή σχηματισμού κυβερνήσεως να δίδεται από τον αρχηγό του κράτους στον επικεφαλής του εκάστοτε πλειοψηφούντος κόμματος, ποτέ σε μέλη του κόμματός του (εκτός προβλεπομένων εξαιρέσεων: θάνατος πρωθυπουργού, υπηρεσιακή κυβέρνηση, κυβέρνηση εθνικής ενότητας κλπ). Ο Κ.Γ το παραβίασε και όρκισε παράνομα τις κυβερνήσεις των αποστατών που έφεραν την καταστροφή. Έβλαψε και ζημίωσε συνειδητά την Ελλάδα.
Β) ΄Ορκισε, αντί να αρνηθεί, την χούντα χαρίζοντάς της την πρώτη επίσημη και καθοριστική νομιμοποίηση. Και αφ’ ότου απέτυχε το κίνημα-οπερέττα που 7 μήνες αργότερα οργάνωσε (ενώ πριν την χούντα ετοίμαζε κι ο ίδιος το λεγόμενο πραξικόπημα των στρατηγών) και έφυγε από την χώρα, δεν προέβη σε καμμία ενέργεια κατά της χούντας. Αντιθέτως διαπραγματευόταν την επιστροφή του. Δεν έκανε καν μια δήλωση εναντίον της -ούτε για το Πολυτεχνείο ούτε για την Κύπρο, όπως άλλωστε κι ο Καραμανλής. Ούτε ποτέ ζήτησε συγγνώμη για όσα διέπραξε. Όμως: Χωρίς την αποστασία δεν θα υπήρχε χούντα, και χωρίς χούντα δεν θα γινόταν ούτε η απόσυρση της μεραρχίας από την Κύπρο ούτε το πραξικόπημα κατά του Μακάριου και δεν θα έμπαιναν οι Τούρκοι στην Κύπρο.
Η απόφαση της κυβέρνησης να κηδευθεί ο Κωνσταντίνος ως ιδιώτης δεν στεναχώρησε μόνον τους οπαδούς του βασιλικού θεσμού, που έτσι κι αλλιώς είναι πλέον πολύ λίγοι. Στενοχώρησε και πολλούς άλλους, που είδαν στην απόφαση αυτή μία αδυναμία και ατολμία της κυβέρνησης να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων, αποδεχόμενη το «πρωτόκολλο» που θέλει όσους διετέλεσαν ανώτατοι άρχοντες να κηδεύονται αναλόγως, ανεξαρτήτως της όποιας σταδιοδρομίας, πολιτικής αποδοχής ή δημοφιλίας τους.
Κι όμως, στην χώρα που ο ιστορικός ορίζοντας είναι τόσο μακρύς και πυκνός και τα πολιτικά πάθη πάντα παρόντα, κάτι τέτοιο δεν είναι εύκολο. Στην χώρα που ακόμη και σήμερα είναι εξαιρετικά δύσκολο, εκατέρωθεν, να βρεις μία οικογένεια που να μην έχει κάποιον συγγενή εκτελεσμένο ή φυλακισμένο ή βασανισμένο σε κάποια από τις αναρίθμητες εποχές πολιτικών κρίσεων και παθών που συντάραξαν τον τόπο τον περασμένο αιώνα, ένα γεγονός όπως ο θάνατος του τελευταίου Έλληνα μονάρχη, δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με την αποστασιοποίηση και ψυχραιμία που θα αντιμετωπιζόταν σε μία χώρα της δυτικής Ευρώπης.
Η μοναρχία εισήχθη στην Ελλάδα μετά τη δολοφονία του Καποδίστρια, καθώς οι επαναστατημένοι Έλληνες απέτυχαν να βρουν μία «εγχώρια» πολιτειακή λύση (με κύρια βέβαια, την ευθύνη του Μαυροκορδάτου και των οπαδών του). Αλλά, μπορεί ο θεσμός της μοναρχίας να εισήχθη από την Ευρώπη και να στήθηκε στα ευρωπαϊκά πρότυπα, με την κληρονομικότητά της, τους γαλαζοαίματούς της και την εθιμοτυπία της, όμως ο ελληνικός λαός τον αντιμετώπισε με τον δικό του, ελληνικό τρόπο, όπως αντιμετώπιζε ανέκαθεν τους πολιτικούς ηγέτες: Με εκρήξεις ενθουσιασμού που τις διαδέχονταν ξεσπάσματα μίσους και με εκδηλώσεις λατρείας που τις διαδέχονταν κατάρες αναθέματος, ανάλογα με τα πολιτικά πάθη της εποχής.
«Δεν επιτρέπουμε σε κανέναν να αμφισβητήσει ότι είμαστε Έλληνες». Η πρόεδρος του Πολιτιστικού Μορφωτικού Συλλόγου Γυναικών Ρομά Δροσερού Ξάνθης Σαμπιχά Σουλεϊμάν απαντά στους Τούρκους που έχουν βάλει σε ένα τσουβάλι τους Ρομά (όπως και τους Πομάκους), προπαγανδίζοντας την… «τουρκική» τους καταγωγή.
Στη συνέχεια, ωστόσο, επισημαίνει ότι η Ελληνική Πολιτεία πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες της, υπογραμμίζοντας ότι το σχέδιο της Τουρκίας για εκτουρκισμό των Ρομά της περιοχής, με επίκεντρο τον μεγάλο οικισμό, δεν είναι τωρινό.
Και απευθύνει έκκληση για τη στήριξη των Ρομά στο Δροσερό Ξάνθης:
«Θέλουμε τα παιδιά μας να παίρνουν ελληνική εκπαίδευση. Έλληνες πολίτες είμαστε.
Δεν διαπραγματευόμαστε εμείς την ταυτότητά μας.
Καλούμε την ελληνική κυβέρνηση να έρθει να δει αν τα 3.000 παιδιά χρειάζονται παιδικούς σταθμούς, αν χρειάζονται νηπιαγωγεία, αν χρειάζονται δημοτικά, γυμνάσια, λύκεια, και αυτά να είναι δημόσια, ελληνικά, να μην είναι μειονοτικά.
Προσπαθούμε να βάλουμε τέλος στην ταύτιση των Ρομά με την παραβατικότητα και την εγκληματικότητα και εδώ στο Δροσερό η νοοτροπία αλλάζει. Αλλά αυτό πρέπει να υποστηριχθεί και από την εκπαίδευση».
Ένα μυθιστόρημα από τους Ελένη Ανδρεάδου και Ζάχο Σαμολαδά για μια άγνωστη πτυχή της ιστορίας της Θεσσαλονίκης.
Συνέντευξη στον Γιώργο Καλλίνη
Η Μικρασιατική καταστροφή και η σφαγή της Σμύρνης είναι μια τραγική στιγμή για την Ελλάδα και τον Ελληνισμό, οι πληγές της οποίας ακόμη είναι ορατές στη σύγχρονη ιστορία μας. Εκτός όμως από τις μαρτυρίες για τις φρικαλεότητες εκείνων των ημερών, υπάρχει και ο μύθος ενός ήρωα που έσωσε χιλιάδες ανθρώπους από τον όλεθρο.
Έναν ήρωα που ούτε τον έχουμε τιμήσει, ούτε του έχουμε αποδώσει την ιστορική δικαιοσύνη και τη θέση που του αξίζει στην ιστορία. Ένας πραγματικός σαμουράι, ο πλοίαρχος του Ιαπωνικού εμπορικού πλοίου Tokei Maru, προτίμησε να μην κλείσει τα μάτια μπροστά στις ανθρώπινες θηριωδίες στη Σμύρνη, όπως έκαναν όλοι οι άλλοι εκπρόσωποι της Δύσης εκείνες τις μέρες.
Έβαλε σε κίνδυνο τη ζωή του ίδιου και του πληρώματος και κατάφερε να σώσει χιλιάδες ανθρώπους, Έλληνες και Αρμενίους. Στην Ελλάδα δεν τον περίμεναν τιμές και αναγνώριση, αλλά σύλληψη και χειροπέδες, επειδή δεν παρέδωσε το εμπόρευμα που κουβαλούσε. Έσωσε απλώς χιλιάδες ψυχές. Οι Ελένη Ανδρεάδη και Ζάχος Σαμολαδάς, συγγραφείς του βιβλίου Tokei Maru, που προσφέρει ένα συναρπαστικό ανάγνωσμα με ίσες δόσεις ρομαντισμού και σκληρότητας, προσπαθούν να «διορθώσουν» μια ιστορική αδικία, προς έναν ήρωα που κανένας δεν τραγούδησε ποτέ.
Στις σελίδες του Tokei Maru, κάνουμε ένα όμορφο ταξίδι από την Άπω Ανατολή, στην καταστροφή της Σμύρνης και την βασανισμένη Θεσσαλονίκη και οι συγγραφείς απαντούν στις ερωτήσεις του TyposThes, για να ρίξουμε λίγο περισσότερο φως σε αυτή τη συναρπαστική ιστορία.
1. Αρχικά, συγχαρητήρια για ένα εξαιρετικά εθιστικό ανάγνωσμα, ένα πραγματικό ταξίδι σε άλλες εποχές, διαφορετικές. Θα μας πείτε πως ξεκίνησε το συγγραφικό ταξίδι του Tokei Maru στο μυαλό σας, πως σας ήρθε η ιδέα και η έμπνευση να γράψετε ένα βιβλίο μυθοπλασίας βασισμένο σε έναν ξεχασμένο «θρύλο»;
Είναι ένα ανάποδο εγχείρημα, αυτό της μεταφοράς ενός κινηματογραφικού σεναρίου σε μορφή βιβλίου. Η ενασχόληση με την ιστορία του Tokei Maru ξεκίνησε το 2015, με την δημιουργία ενός ντοκιμαντέρ με την τεχνική animation, το οποίο ολοκληρώθηκε το 2018 και προβλήθηκε σε 30 φεστιβάλ σε όλο τον πλανήτη από την Ελλάδα μέχρι την Χαβάη , αποσπώντας συνολικά 5 βραβεία. Παράλληλα με την ταινία τεκμηρίωσης, γράφηκε και ένα σενάριο για ταινία μυθοπλασίας μεγάλου μήκους η οποία αποτέλεσε τη βάση για τη συγγραφή του βιβλίου. Η ιστορία όμως μας κρύβει εκπλήξεις και η έρευνα σε γεγονότα που συνέβησαν πριν από 100 χρόνια φέρνει συνεχώς νέα στοιχεία. Έτσι σήμερα δουλεύουμε σε μια νέα ταινία τεκμηρίωσης με όλα τα στοιχεία και τις αναφορές που υπάρχουν για την ηρωική και ξεχωριστή αυτή πράξη του Ιάπωνα πλοιάρχου.
Το βακούφι που ανήκει στο Οικουμενικό Πατριαρχείο και εδρεύει στο Μέγα Ρεύμα της Πόλης κέρδισε τη διαμάχη με το τουρκικό δημόσιο για ένα ακίνητο 8 στρεμμάτων.
Δικαστική νίκη συνιστά η χθεσινή απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, που κάνει δεκτή την προσφυγή της Εκκλησίας των Ταξιαρχών στην Κωνσταντινούπολη κατά του τουρκικού κράτους. Όπως γράφει το kathimerini.gr, η συγκεκριμένη απόφαση είναι και μια ψηφίδα που προστίθεται σε ένα σύνθετο νομικό παζλ που αποκρυσταλλώνει τη νομολογία του ΕΔΔΑ επί παραβιάσεων ακινήτων του Οικουμενικού Πατριαρχείου και των βακουφίων του.
Το ελληνορθόδοξο βακούφι «Κοινότητα Ταξιαρχών Μεγάλου Ρεύματος», όπως είναι το πλήρες όνομά του, ένα από τα 69 ελληνορθόδοξα βακούφια στην Τουρκία που υπάγονται στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, προσέφυγε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο το 2009, παραπονούμενο για παραβίαση του δικαιώματός του στην περιουσία του και για διάκριση εις βάρος του λόγω θρησκείας.
Τι είχε συμβεί; Οι Ταξιάρχες αποφάσισαν να αξιοποιήσουν ένα οικόπεδο που τους ανήκε, έκτασης άνω των 8.000 τ.μ., δίπλα στη Ροβέρτειο Σχολή της Κωνσταντινούπολης. Το εν λόγω ακίνητο είχε δηλωθεί ως περιουσία του βακουφίου πριν από 109 χρόνια και αυτή η δήλωση ανανεωνόταν ανά 20-30 χρόνια, μέχρι το 2003. Τότε όμως η τουρκική διοίκηση αρνήθηκε την εγγραφή του τίτλου ιδιοκτησίας του οικοπέδου στο τουρκικό κτηματολόγιο και έπειτα από άκαρπες δικαστικές διεκδικήσεις, το 2009 έγινε η προσφυγή στο ΕΔΔΑ.
Πρακτικά, το Στρασβούργο απαιτεί από την τουρκική δικαιοσύνη να ανοίξει ξανά την υπόθεση της ιδιοκτησίας, υπό το φως όμως της απόφασης του δικαστηρίου για παραβίαση της ιδιοκτησίας του βακουφίου. Αξίζει να σημειωθεί ότι η απόφαση του ΕΔΔΑ ήταν ομόφωνη (συμφώνησε και η δικαστής από την Τουρκία) και ότι πρόκειται για την τρίτη κατά σειρά σχετική απόφαση με την οποία διατάσσεται η επιστροφή ακινήτου στον ελληνορθόδοξο ιδιοκτήτη του, όπως έγινε με το Ορφανοτροφείο της Πριγκίπου (15.6.2010) και ένα εξωκκλήσι, ένα νεκροταφείο και ένα ερειπωμένο μοναστήρι, που επέστρεψαν στο βακούφι της Κοιμήσεως Θεοτόκου Τενέδου (απόφαση 2.6.2009).
Κοιτάσματα φυσικού αερίου αξίας δύο και πλέον φορές το Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν της Ελλάδας εκτιμά η γερμανική τράπεζα Deutche Bank ότι υπάρχουν νότια της Κρήτης, αλλά δείχνει να ανησυχεί από το ενδεχόμενο να υπάρξει εκτροχιασμός του προγράμματος προσαρμογής λόγω ενθουσιασμού!
Συγκεκριμένα, στην Έκθεση της γερμανικής τράπεζας που δημοσιεύει το capital.gr, αναφέρονται οι εκτιμήσεις επιστημόνων από τις γεωλογικές μελέτες που μιλούν για κοιτάσματα φυσικού αερίου αξίας περίπου 430 δισ. ευρώ κάτω από το βυθό νότια της Κρήτης. Αν επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις αυτές, τότε θα πρόκειται για το 15ο μεγαλύτερο απόθεμα φυσικού αερίου στον κόσμο, χωρίς -τονίζεται- να υπολογίζονται τα κοιτάσματα που τυχόν υπάρχουν στο Ιόνιο ή στο Αιγαίο.
Οι συντάκτες προχωρούν σε λεπτομερείς υπολογισμούς για το τελικό κέρδος της Ελλάδας, τονίζοντας ότι το κόστος εξόρυξης φυσικού αερίου ανέρχεται στο 25% και άλλο ένα 25% είναι το κέρδος των εταιρειών που κάνουν την εξόρυξη. Επομένως, συνεχίζει η Έκθεση, αν επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις τότε η Ελλάδα θα έχει κέρδος ίσο με το 50% της συνολικής αξίας των κοιτασμάτων (δηλαδή 215 δισ. ευρώ).
Το ποσό αυτό αντιστοιχεί στο 107% του ΑΕΠ της Ελλάδας και, σύμφωνα με την Έκθεση, θα αρχίσει να εισρέει στα ταμεία της χώρας από το 2020 (δηλαδή το χρονικό όριο που έχει τεθεί για τη βιωσιμότητα του χρέους) καθώς η διεθνής εμπειρία δείχνει ότι χρειάζονται 8-10 χρόνια για να αρχίσει η πλήρης εκμετάλλευση ενός κοιτάσματος.
Αν αποδειχθεί η ύπαρξη των κοιτασμάτων, υπογραμμίζουν οι συντάκτες, θα είναι πιο εύκολη η διαχείριση του ελληνικού χρέους. Επισημαίνουν όμως ότι η ύπαρξη κοιτασμάτων μπορεί να λειτουργήσει ως φρένο στην προσπάθεια αναδιάρθρωσης της οικονομίας, γιατί η ευφορία μπορεί αφενός να δώσει ώθηση σε στρατηγικές εξόδου από το ευρώ και αφετέρου να επαναφέρει πολιτικές που κρατούν χαμηλά την ανταγωνιστικότητα. Αναφέρεται μάλιστα ως παράδειγμα το Ολλανδικό Σύνδρομο, όταν η ανακάλυψη κοιτασμάτων από την Ολλανδία το 1959 κράτησε την ανταγωνιστικότητα της χώρας χαμηλά.
Μετά την εκδήλωση του πραξικοπήματος κατά του Μακαρίου την 15 Ιουλίου 1974 όλοι θεωρούσαν πιθανή τηv επέμβαση των Τούρκων στην Κύπρο.
Η πιθανότητα κάθε μέρα, κάθε ώρα, μεγάλωνε και ενώ η επέμβαση γινόταν πραγματικότητα οι εντολές από το Αρχηγείο Ενόπλων Δυνάμεων (Α.Ε.Δ.) μέχρι τα μεσάνυχτα της 19ης Ιουλίου ήταν στερεότυπες: «Μην προβαίνετε σε επιστράτευση, μην κάνετε κινήσεις πού μπορούν να αποτελέσουν αφορμή επέμβασης από μέρους των Τούρκων, αυτοσυγκράτηση».
Πληροφορίες που έφταναν συνεχώς τις προηγούμενες μέρες, στο Α.Ε.Δ, όπως:
16 Ιουλίου σχηματίστηκε μια ταξιαρχία πεζικού από δυνάμεις της 39ης Μ.Π.
17 Ιουλίου υλικά και πυρομαχικά φορτώνονται στο λιμάνι της Μερσίνας και οι δυνάμεις που υπάρχουν εκεί είναι έτοιμες για επιβίβαση.
18 Ιουλίου η Τουρκική αεροπορία αποκαθιστά επικοινωνία με τους Τουρκοκύπριους που έχουν εγκαταστήσει ειδικό κέντρο ελέγχου αέρος στον Άγιο Ιλαρίωνα, ενώ συγχρόνως στρατιωτικά οχήματα μεταφέρουν στρατιώτες και υλικό στον Άγιο Ιλαρίωνα.
18 Ιουλίου ισοπεδωτές επεκτείνουν το πρόχειρο αεροδρόμιο που βρισκόταν στο θύλακα της Αγύρτας, σε περιοχή κατοικημένη από Τουρκοκυπρίους.
19 Ιουλίου, ώρα 21:00 οι σταθμοί εγκαίρου προειδοποιήσεως στην Κύπρο εντοπίζουν 11 Τουρκικά πολεμικά πλοία να κατευθύνονται προς την Αμμόχωστο.
19 Ιουλίου, ώρα 24:00 το ραντάρ του Απόστολου Ανδρέα εντοπίζει 10 Τουρκικά πολεμικά πλοία να κατευθύνονται προς την Κερύνεια.
Θα μείνουν ανεκμετάλλευτες.
Η «ηγεσία» του συνόλου των Ελληνικών Ενόπλων δυνάμεων κατά το πενθήμερο 15/7 έως 19/7 πού όλα έδειχναν ότι θα γίνονταν Τουρκική εισβολή στην Κύπρο, εφησύχαζε στα θέρετρά της και δεν ελάμβανε κανένα μέτρο για την αντιμετώπιση του επικείμενου κινδύνου.
Με την έναρξη των από θάλασσα και αέρα Τουρκικών επιθετικών ενεργειών το πρωί της 20ης Ιουλίου 1974 η διάταξη των μονάδων της Εθνοφρουράς (Οι Ελληνικές και Ελληνοκυπριακές Δυνάμεις στην Κύπρο τον Ιούλιο του 1974 ήταν συνολικά, 11.500 άνδρες, περίπου, 9.500 Ελληνοκύπριοι, πού συγκροτούσαν τις Μονάδες της Εθνικής Φρουράς και 2.000 Έλληνες, από τους οποίους 900 περίπου ανήκαν στην ΕΛΔΥΚ και οι υπόλοιποι σε Μονάδες της Εθνικής Φρουράς) στην περιοχή Κυρήνειας – Λευκωσίας, δεν ήταν η προβλεπόμενη από το σχέδιο Κ. (Οι περισσότερες από τις μονάδες είχαν εμπλακεί στο πραξικόπημα κατά του Μακαρίου τους και είχε προηγηθεί μετακίνηση των κυριότερων και πιο αξιόμαχων από αυτές , με διαταγή των ηγετών του πραξικοπήματος και με έγκριση του ΑΕΔ και βρίσκονταν διασκορπισμένες στην Νήσο). Συγκεκριμένα:
Το ότι οι Αλβανοί ήταν ανέκαθεν πιστοί ακόλουθοι του σουλτάνου και πολύτιμη βακτηρία του για την καταστολή της εξέγερσης των Ελλήνων χριστιανών στα χρόνια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, το γνωρίζουμε ιστορικά από τα χρόνια της Τουρκοκρατίας.
Όπως γνωρίζουμε, επίσης, τον κατασκοπευτικό ρόλο που έπαιξαν πολλοί απ’ αυτούς μεταναστεύοντας στην Ήπειρο και την Μακεδονία κατ’ εντολή της Υψηλής Πύλης, για να ανταμειφθούν στη συνέχεια με σπουδαίες θέσεις επειδή ανταποκρίθηκαν θαυμάσια ως πολιτικοί και στρατιωτικοί Αξιωματούχοι ή υψηλόβαθμοι υπάλληλοι σε κρατικές υπηρεσίες ή στην Αυλή του εκάστοτε σουλτάνου ως σύμβουλοι.
Ανταποκρίνονταν θαυμάσια απ’ τον 15ο αιώνα ακόμα (πτώση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας και ανάδειξη Οθωμανικής) πολεμώντας στο πλευρό των Τούρκων κατακτητών με έμβλημα την τουρκική σημαία και με το όνομα »Σπαχήδες» (τιμαριούχοι ιππείς του ολέθρου, σφαγείς των υποδουλωμένων Ελλήνων που πήγαιναν να σηκώσουν κεφάλι στον κατακτητή στην περιοχή της Ηπείρου).
Προϊόντος του χρόνου, εντωμεταξύ, οι μη μουσουλμάνοι Σπαχήδες εξισλαμίστηκαν (κατά τον 17ο-18ο, κυρίως, αιώνα), για να μη χάσουν τα φέουδά τους από τους Αλβανούς μπέηδες και καταντήσουν ραγιάδες.
Απόγονοι εκείνων είναι οι »Αλβανοτσάμηδες Θεσπρωτίας» που έστρεψαν τα όπλα τους κατά των Ελλήνων μετά τους Βαλκανικούς Πολέμους και στη διάρκεια του ελληνοϊταλικού πολέμου και της Κατοχής.
Σαράντα τρεις απ’ αυτούς συνελήφθησαν απ’ τις Εθνικές Ομάδες Ελλήνων Ανταρτών (Ε.Ο.Ε.Α. ) και τους άνδρες του Εθνικού Δημοκρατικού Ελληνικού Συνδέσμου (ΕΔΕΣ), για να καταδικαστούν μετά την απελευθέρωση της Παραμυθιάς και της Πάργας (27η και 29η Ιουνίου 1944) απ’ το στρατοδικείο με την κατηγορία των εμπρησμών, βιασμών και σφαγών Ελλήνων γυναικοπαίδων.
Την ώρα που ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν συνεχίζει το παραλήρημα και τις απειλές, σημαντικές φωνές από την Άγκυρα προβάλλουν ξεκάθαρα τη διαφωνία τους.
Δυο τούρκοι πρώην πρέσβεις, βασίζοντας τα επιχειρήματά τους στις συνθήκες που έχουν υπογραφεί, εκφράζουν ενστάσεις για τη νομιμότητα των ισχυρισμών του τούρκου προέδρου περί αποστρατιωτικοποίησης των νησιών του Αιγαίου.
«Η Ελλάδα έχει δίκιο» στο θέμα των νησιών του Αιγαίου, λέει ο τούρκος πρέσβης επί τιμή, Γιαλίμ Εράλντ, προκαλώντας την αντίδραση των φιλοκυβερνητικών ΜΜΕ που έχουν κάνει «σημαία» το αφήγημα περί «αμφισβητούμενης ελληνικής κυριαρχίας» υιοθετώντας το παραλήρημα της Αγκυρας κατά της χώρας μας.
«Υπάρχουν πολλοί ισχυρισμοί για την κυριαρχία ότι τα νησιά δόθηκαν υπό όρους. Κάτι τέτοιο δεν υπάρχει. Τα νησιά που βρίσκονται πέρα από τα τρία μίλια δόθηκαν στην Ελλάδα και η Τουρκία το έχει αποδεχτεί εδώ και πολλά χρόνια. Το να τεθεί αυτό σε αμφισβήτηση τώρα -στην διπλωματία- καθιστά την Τουρκία επιτιθέμενο κράτος» τόνισε ο Εράλντ σε δηλώσεις του σε τηλεοπτική εκπομπή, επισημαίνοντας:
«Λέμε : “Δεν μέτρησαν αυτό το νησί στη Λωζάνη, δεν μέτρησαν εκείνο το νησί». Αν θυμάμαι καλά στη Μεσόγειο υπάρχουν πάνω από 2.400 νησιά και βραχονησίδες. Αποκλείεται μια συνθήκη να μετρήσει όλα αυτά τα νησιά. Δεν το έχουμε δει πουθενά, Η Λωζάνη, τα νησιά πέρα από τα τρία μίλια, τα έδωσε στην Ελλάδα, είτε μας αρέσει είτε δεν μας αρέσει».
Ο Ερλαντ διετέλεσε στο παρελθόν σύμβουλος του Μεσούτ Γιλμάζ και της Τανσού Τσιλέρ, ενώ υπηρέτησε στην τουρκική μόνιμη αντιπροσωπεία στα Ηνωμένα Έθνη, στο ΝΑΤΟ, στις πρεσβείες της Ουάσιγκτον.
Εξαιτίας των θέσεων που διατυπώνει δημόσια τις τελευταίες μέρες και των ενστάσεων που εκφράζει για τη νομιμότητα των ισχυρισμών του Ερντογάν κατά της χώρας μας, ο έμπειρος διπλωμάτης έχει βρεθεί στο στόχαστρο φιλοκυβερνητικών ΜΜΕ που τον κατηγορούν ακόμη και για… «ενδοτισμό».
Βέβαια, οι συγκεκριμένες δηλώσεις δεν θα μπορούσαν να μην προκαλέσουν την οργή των φιλοκυβερνητικών Μέσων, με χαρακτηριστικό το ρεπορτάζ του TRT που ανέφερε ότι ο Εράλπ έλαβε τα αξιώματά του επί κυβερνήσεων του κεμαλικού CHP, ενώ ενδεικτική είναι η φράση που ακούστηκε στον αέρα: «Με τη στάση του και τις απόψεις που εξέφρασε, ο Γιαλίμ Εράλπ αποκάλυψε ξεκάθαρα τι νοοτροπία κυριάρχησε για λίγο στην τουρκική εξωτερική πολιτική».
Ευνοημένη η Ελλάδα
Την ίδια στιγμή, ο Σελίμ Κιουνεράλπ επισημαίνει ότι «βάσει των τελευταίων εξελίξεων η άνοδος της έντασης με την Ελλάδα ευνοεί αυτή τη χώρα, αφού οι φωνές για αυτοσυγκράτηση απευθύνονται στην Τουρκία και η Ελλάδα έδρεψε τους καρπούς αυτής της κρίσης. Το είδαμε και στην ομιλία του καγκελάριου Σόλτς την προηγούμενη εβδομάδα που υποστήριξε τις ελληνικές θέσεις».
![](http://maccunion.files.wordpress.com/2012/06/btn_blue_122x44.gif?w=122")
Ένωση Μακεδόνων Κέρκυρας 
Πρόσφατα σχόλια