Το σκληρό πόκερ των Βαλκανίων και η απέλαση των Ρώσων διπλωματών

Από pontosnews

Φωτ.: ΑΠΕ-ΜΠΕ / Κώστας Τσιρώνης

Από τότε που ο Κωνσταντίνος Καραμανλής επισκέφθηκε ως πρωθυπουργός τη Μόσχα τη δεκαετία του ’70, η Ελλάδα είναι πολύ προσεκτική στις σχέσεις της με τη Ρωσία. Διότι παρά το γεγονός ότι οι δύο χώρες ανήκουν σε διαφορετικά στρατόπεδα, και η Αθήνα και η Μόσχα αναγνώριζαν πως είχαν συμφέρον από τη διατήρηση χαμηλών τόνων και καλών σχέσεων στις διμερείς τους επαφές.

Το γεγονός ότι το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών αναγκάστηκε να απελάσει δύο Ρώσους διπλωμάτες, δείχνει πόσο η δραστηριότητά τους ενόχλησε την Αθήνα. Το τι ακριβώς συνέβη δεν είναι γνωστό. Αλλά θα πρόκειται για κάτι πολύ σοβαρό.

Το παιχνίδι γίνεται και σκληρό και απροκάλυπτο. Και οι συνέπειές του δεν μπορούν ακόμη να εκτιμηθούν. Το ότι οι Ρώσοι θα απελάσουν ίδιο αριθμό Ελλήνων διπλωματών από τη Μόσχα είναι το ελάχιστο που θα ανέμενε κανείς.

Οι ελληνορωσικές σχέσεις δεν αποκλείεται να περάσουν μια φάση «ψυχρού πολέμου» και αυτό δεν θα είναι καθόλου καλή εξέλιξη, τη στιγμή μάλιστα που αυτήν την περίοδο οι σχέσεις της Μόσχας με την Άγκυρα είναι καλές και οι δύο χώρες έχουν δείξει το ενδιαφέρον τους για τα Βαλκάνια.

Με μια πρώτη προσέγγιση, η ελληνορωσική κρίση έχει να κάνει με τη βαλκανική πολιτική της Μόσχας και την αμερικανική προσπάθεια εξοβελισμού της. Μετά την ένταξη της Αλβανίας στο ΝΑΤΟ (αν και η Αλβανία ουδέποτε είχε αγαθές σχέσεις με τη Ρωσία πλην μιας μικρής περιόδου επί Ενβέρ Χότζα όταν η χώρα πέρασε στο κομμουνιστικό στρατόπεδο), την ένταξη επίσης του Μαυροβουνίου στη Συμμαχία και την επίλυση της ελληνοσκοπιανής διαφοράς, τα Βαλκάνια γίνονται προνομιακό πεδίο για την Ουάσινγκτον.

Τα πράγματα θολώνουν κάπως στη Σερβία, η οποία δεν θέλει να εγκαταλείψει τα ρωσικά της ανοίγματα αλλά οι σχέσεις του Βελιγραδίου με τη Δύση (Ευρώπη και ΗΠΑ), και κυρίως η προοπτική τους, δεν εμπνέουν ιδιαίτερη ανησυχία για τον αναγκαστικό προσανατολισμό της χώρας.

Υπόθεση Μέρτεν, κατοχικά δάνεια και γερμανικές πολεμικές αποζημιώσεις (βίντεο)

Από ΕΛΛΑΣ

Κατά την διάρκεια της Κατοχής, οι Έλληνες δεν πλήρωσαν μόνο βαρύ φόρο αίματος στους κατακτητές, αλλά ήταν υποχρεωμένοι να τους… «δανείζουν» κιόλας, για να μπορούν να πραγματοποιούν τις επιχειρήσεις τους και σε άλλα σημεία της ευρύτερης περιοχής, με κυριότερο την Βόρειο Αφρική. Κι αυτό, σε μια περίοδο, όπου, όπως και ο ίδιος ο Γκέμπελς αναφέρει στο ημερολόγιό του, λόγω της πείνας «στους δρόμους της Αθήνας οι άνθρωποι πεθαίνουν κατά χιλιάδες από εξάντληση». Έτσι, η Ελλάδα με δανειακή σύμβαση που υπέγραψε το 1942, με Γερμανία και Ιταλία, υποχρεώθηκε να τις δανείζει άτοκα, 1½ δις κάθε μήνα, με τους σχετικούς όρους δανεισμού και αποπληρωμής να είναι γενικά ασαφείς.

Όταν τελείωσε ο πόλεμος, με ηττημένες τις δυνάμεις του Άξονα, η Ελλάδα διεκδίκησε αυτά τα κατοχικά δάνεια, όσο και πολεμικές αποζημιώσεις, για τις καταστροφές που υπέστη από κάθε άποψη. Ενώ όμως οι συμμαχικές δυνάμεις στα όμορφα λόγια («Οι ήρωες πολεμούν σαν Έλληνες» κ.ά.) ήταν αρκετά γενναιόδωρες, στις κρίσιμες διαπραγματεύσεις αντιμετώπισαν την Ελλάδα ως «φτωχό συγγενή», όταν την ίδια στιγμή, ακόμη και η Τουρκία που πέρασε στο στρατόπεδο των Συμμάχων, μόλις δυο μήνες πριν την λήξη του Β’ παγκοσμίου Πολέμου, έλαβε αποζημιώσεις.

Έκτοτε, παρά την απροθυμία των Γερμανών να πληρώσουν, οι ελληνικές κυβερνήσεις έθεταν κατά διαστήματα το θέμα στο τραπέζι. Όσο όμως περνούσαν τα χρόνια, η ίδια απροθυμία για την διεκδίκηση των οφειλόμενων φάνηκε να χαρακτηρίζει και την ελληνική πλευρά, οδηγώντας σε τραγελαφικές καταστάσεις. Έτσι, στα τέλη της δεκαετίας του ’50, η κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή, αντί να διεκδικήσει τα κατοχικά δάνεια και τις πολεμικές αποζημιώσεις, ουσιαστικά θέλησε να τα συμψηφίσει με ένα δάνειο από τη Γερμανία, ύψους 200.000.000 μάρκων. Είναι η εποχή, όπου η Ελλάδα συγκλονίζεται από το σκάνδαλο Μέρτεν…

Ο Μαξ Μέρτεν, ένας Γερμανός εγκληματίας πολέμου, συλλαμβάνεται στην Ελλάδα, αλλά κατόπιν πιέσεων των Γερμανών και σε αντάλλαγμα την εξασφάλιση του δανείου και την διευκόλυνση της μετανάστευσης προς την Γερμανία, ο Καραμανλής εκδίδει φωτογραφικούς νόμους που απαλλάσσουν τόσο τον Μέρτεν, όσο και τους εγκληματίες πολέμου από ποινικές διώξεις. Όμως, ο Καραμανλής, όσο και μέλη της κυβέρνησής του, λίγο αργότερα κατονομάζονται ευθέως από τον Μέρτεν ως συνεργάτες των Ναζί στην Κατοχή -κάτι που δημιούργησε τεράστια ερωτηματικά και πολλές αντιδράσεις.